در دنیای شلوغ و پرهیاهوی دیجیتال، جلب توجه مخاطب و متقاعد کردن او به برقراری ارتباط با برند شما، کار سادهای نیست. برای رسیدن به این هدف، نیاز به درک عمیقتر مخاطب و شناخت دقیق نیازها، خواستهها و چالشهای او دارید. پرسونا مخاطب ابزاری قدرتمند برای رسیدن به این هدف است. پرسونا، تصویری نیمه واقعی از یک مشتری ایده آل را به شما ارائه میدهد که میتوانید هنگام تصمیم گیریهای کلیدی کسب و کار خود، به آن مراجعه کنید.
با داشتن پرسونا مخاطب، میتوانید محصول یا خدماتی را توسعه دهید که به طور مستقیم نیازهای مخاطب شما را برطرف سازد و در نهایت، منجر به افزایش نرخ تبدیل، صرفه جویی در هزینه ها و رضایت بیشتر مشتری شود. کمکمی در این مقاله، به بررسی مفهوم پرسونا مخاطب، انواع آن، اهمیت ساخت پرسونا و نحوهی ساخت و نگهداری آن میپردازیم. هدف ما از نگارش این مقاله، ارائه اطلاعات جامع و کاربردی در مورد پرسونا و کمک به شما برای استفاده از این ابزار قدرتمند در جهت ارتقای کسب و کارتان است.
فهرست محتوا
Toggleاین مقاله برای مدیران، بازاریابان، طراحان محصول، توسعهدهندگان و هر کسی که به دنبال درک عمیقتر مخاطب و بهبود تجربهی کاربری (UX) محصول یا خدمت خود است، مفید خواهد بود. با مطالعهی این مقاله، میتوانید با مفهوم پرسونا مخاطب آشنا شوید، اهمیت ساخت آن را درک کنید و گامهای لازم برای ساخت و نگهداری پرسونای مختص به خود را فرا بگیرید.
پرسونا مخاطب چیست؟ اهمیت ساخت پرسونا مخاطب در کسب و کار
در دنیای دیجیتال که رقابت به شدت بالا است، شناخت درست مخاطب، یکی از کلیدهای اصلی موفقیت به شمار میرود. پرسونا ابزاری قدرتمند برای درک عمیقتر مخاطب و همدلی با اوست. با ساختن پرسونا، میتوانید محصول یا خدماتی را توسعه دهید که به طور مستقیم نیازهای او را برطرف سازد. در این مقاله، به بررسی مفهوم پرسونا، انواع آن و اهمیت ساخت پرسونا در کسبوکارهای امروزی میپردازیم.
پرسونا مخاطب چیست؟
پرسونا (Persona) که با نام شخصیت خریدار یا نمایهی مشتری نیز شناخته میشود، توصیفی نیمه-واقعی از یک مشتری ایده آل است. پرسونا بر اساس تحقیقات بازار، دادههای مشتری و دانش و تجربهی شما از مخاطب هدف، ساخته میشود. این توصیف شامل اطلاعات دموگرافیک، اهداف، نیازها، رفتار ها، ارزش ها و چالش های مخاطب است. به عبارت سادهتر، پرسونا تصویری واضح و قابل درک از یک مشتری واقعی به شما ارائه میدهد که میتوانید هنگام تصمیمگیری های کلیدی کسب و کار خود، به آن مراجعه کنید.
An audience persona (also referred to as a buyer persona or customer persona) is a semi-fictional character that embodies your target audience. It’s a concise snapshot of all of the relevant information you can obtain about them, all packaged together to form a “person” you can focus your marketing efforts towards. Note that most businesses will need multiple personas. Keep reading for more on that
پرسونای مخاطب (همچنین به عنوان شخصیت خریدار یا شخصیت مشتری نیز شناخته میشود) یک شخصیت نیمه تخیلی است که مخاطب هدف شما را تجسم میدهد. این یک عکس فوری مختصر از تمام اطلاعات مرتبطی است که می توانید در مورد آنها به دست آورید، همه در کنار هم برای تشکیل “شخصی” که می توانید تلاش های بازاریابی خود را به سمت آن متمرکز کنید. توجه داشته باشید که اکثر کسب و کارها به چندین شخصیت نیاز دارند. برای اطلاعات بیشتر در مورد آن به خواندن ادامه دهید
انواع پرسونا مخاطب
پرسوناها را میتوان بر اساس اهداف و کاربردهایشان به دستههای مختلفی تقسیم کرد. رایجترین انواع پرسونا عبارتند از:
- پرسونای خریدار (بازاریابی): این نوع پرسونا برای درک بهتر مشتریان بالقوه و توسعهی استراتژیهای بازاریابی مؤثر به کار میرود. پرسونای خریدار به شما کمک میکند تا بفهمید مشتریان به دنبال چه چیزی هستند، چگونه تصمیم میگیرند و با چه چالشهایی روبرو هستند. با داشتن درکی عمیق از پرسونای خریدار، میتوانید پیامهای بازاریابی هدفمند و مرتبطی را طراحی کنید که به طور مستقیم نیازها و خواستههای آنها را برطرف سازد.
- پرسونای کاربر (طراحی): هدف از ساخت پرسونای کاربر، بهبود تجربهی کاربری (UX) محصول یا خدمت است. این پرسونا بر روی نیازها، رفتارها و چالشهایی که کاربران هنگام تعامل با محصول شما با آن مواجه میشوند، تمرکز میکند. با در نظر گرفتن پرسونای کاربر در فرایند طراحی، میتوانید محصولی را خلق کنید که استفاده از آن آسان، لذتبخش و کارآمد باشد.
- پرسونای اولیه: پرسونای اولیه بر اساس دانش و فرضیههای اولیهی شما دربارهی مخاطب هدف ساخته میشود. این پرسونا با پیشرفت تحقیقات بازار و جمعآوری دادههای بیشتر، تکامل مییابد. پرسونای اولیه به عنوان نقطهی شروعی برای درک مخاطب عمل میکند و زمینهای را برای تحقیقات بعدی فراهم میآورد.
- پرسونای مخاطب توسعهیافته: پرسونای توسعهیافته بر اساس دادههای واقعی و عینی به دست آمده از تحقیقات بازار و تحلیل رفتار کاربران، ساخته میشود. این پرسونا تصویری دقیقتر و قابل اعتمادتر از مخاطب هدف را برای شما ارائه میدهد و به شما کمک میکند تا تصمیمات آگاهانهتری در مورد محصول یا خدمت خود بگیرید.
- پرسونای منفی: پرسونای منفی، نمونهای از مشتری است که شما نمیخواهید به او خدمات ارائه دهید یا محصول خود را به او بفروشید. این پرسونا به شما کمک میکند تا رفتارها و ویژگیهایی که برای کسبوکارتان مضر هستند را شناسایی کنید و از آنها دوری کنید.
انتخاب نوع پرسونا مخاطب
نوع پرسونایی که باید بسازید، به اهداف و نیازهای شما بستگی دارد. اگر به دنبال درک بهتر مشتریان بالقوه خود هستید، پرسونای خریدار را بسازید. اگر میخواهید تجربهی کاربری (UX) محصول خود را بهبود ببخشید، پرسونای کاربر را بسازید. و اگر در ابتدای راه هستید و اطلاعات کافی در مورد مخاطب هدف خود ندارید، میتوانید با ساخت پرسونای اولیه شروع کنید.
نکاتی برای ساخت پرسونا مخاطب
- هنگام ساخت پرسونا، به تنوع مخاطب خود توجه کنید. ممکن است لازم باشد برای گروههای مختلف مخاطبان خود، پرسوناهای جداگانهای بسازید.
- از دادههای واقعی و عینی برای ساخت پرسونا استفاده کنید.
- پرسونا را به طور منظم بهروزرسانی کنید.
- از پرسونا در تمام بخشهای سازمان خود استفاده کنید.
با ساخت و استفادهی صحیح از پرسونا مخاطب، میتوانید درک عمیقتر و دقیقتری از مخاطب خود به دست آورید و محصول یا خدماتی را توسعه دهید که به طور مستقیم نیازها و خواستههای آنها را برطرف سازد.
چرا ساخت پرسونارمخاطب اهمیت دارد؟
در دنیای شلوغ و پرهیاهوی دیجیتال، جلب توجه مخاطب و متقاعد کردن او به برقراری ارتباط با برند شما، کار سادهای نیست. ساخت پرسونا مشتری به شما کمک میکند تا با مخاطب خود به شکل مؤثرتری ارتباط برقرار کنید و در نهایت، نرخ تبدیل (Conversion Rate) کسبوکارتان را افزایش دهید. اما اهمیت ساخت پرسونا مخطبانمان فراتر از این موارد است. در ادامه به برخی از مهمترین دلایل اهمیت ساخت پرسونا مشتری اشاره میکنیم:
- درک بهتر مخاطب: با داشتن پرسونا، میتوانید درک عمیقتری از خواستهها، نیازها، انگیزهها و چالشهای مخاطب هدف خود به دست آورید. این درک به شما کمک میکند تا با مخاطب خود همدلی کنید و محصول یا خدماتی را توسعه دهید که به طور مستقیم مشکلات او را حل کند.
- بهبود تجربهی کاربری (UX): زمانی که پرسونای کاربر را در نظر بگیرید، میتوانید محصول یا خدمتی را طراحی کنید که استفاده از آن برای مخاطب هدف شما آسان و لذتبخش باشد. پرسونا به شما کمک میکند تا نقاط قوت و ضعف محصول خود را از دیدگاه کاربر شناسایی کنید و بر روی بهبود جنبههایی از محصول که بیشترین تأثیر را بر تجربهی کاربری دارند، تمرکز کنید.
- افزایش نرخ تبدیل (Conversion Rate): با درک بهتر مخاطب و نیازهای او، میتوانید پیامهای بازاریابی هدفمندتری را طراحی کنید. این پیامها به طور مستقیم با دغدغهها و خواستههای مخاطب مرتبط بوده و احتمال برقراری ارتباط با او و ترغیب او به انجام اقدامی خاص (مانند خرید محصول یا ثبتنام در خبرنامه) را افزایش میدهد.
- صرفهجویی در هزینهها: ساخت پرسونا مشتری به شما کمک میکند تا منابع و بودجهی بازاریابی خود را به شکلی مؤثرتر تخصیص دهید. با درک اینکه چه کسی مشتری ایدهآل شماست، میتوانید پیامهای بازاریابی خود را بر روی افرادی متمرکز کنید که بیشترین احتمال خرید از شما را دارند. این امر منجر به کاهش هزینههای بازاریابی و افزایش بازگشت سرمایه (ROI) میشود.
- ایجاد محتوای هدفمند: پرسونا به شما کمک میکند تا محتوایی را تولید کنید که برای مخاطب هدف شما جذاب و مرتبط باشد. با در نظر گرفتن علایق، نیازها و چالشهای مخاطب، میتوانید محتوایی را تولید کنید که به طور مستقیم به آنها ارزش ارائه دهد و آنها را به سمت برند شما سوق دهد.
- توسعه محصول و خدمات کاربرمحور: پرسونا به شما این امکان را میدهد تا محصول یا خدماتی را توسعه دهید که به طور کامل بر روی نیازهای مخاطب شما متمرکز باشد. با درک عمیق از خواستهها و چالشهای مخاطب، میتوانید محصولی را طراحی کنید که به طور مستقیم این نیازها را برطرف سازد و از این طریق، رضایت و وفاداری مشتری را افزایش دهید.
چگونه پرسونا مشتری بسازیم؟
ساخت پرسونا فرایندی گامبهگام است که نیازمند تحقیق، جمعآوری داده و تجزیه و تحلیل اطلاعات است. در ادامه به مراحل اصلی ساخت پرسونا میپردازیم:
گردآوری اطلاعات
اولین قدم در ساخت پرسونا پرسونا مخاطب، جمعآوری اطلاعات در مورد مخاطب هدف شماست. این اطلاعات میتواند از منابع مختلفی به دست بیاید، از جمله:
- تحقیقات بازار: انجام تحقیقات بازار به شما کمک میکند تا درک بهتری از بازار هدف خود، نیازهای مشتریان و روندهای حاکم بر بازار به دست آورید. این تحقیقات میتواند شامل نظرسنجی، مصاحبه با مشتریان و تحلیل دادههای موجود باشد.
- تحلیل دادههای مشتری: اگر قبلاً با مشتریان خود تعامل داشتهاید، به احتمال زیاد دادههای ارزشمندی در مورد آنها در اختیار دارید. این دادهها میتواند شامل اطلاعات دموگرافیک، سوابق خرید، رفتار وبگردی و تعاملات آنها با برند شما باشد. با تجزیه و تحلیل این دادهها، میتوانید الگوهایی را شناسایی کنید که به شما در درک بهتر مخاطب هدفتان کمک میکند.
- مصاحبه با کاربران: صحبت مستقیم با مشتریان، روشی عالی برای درک عمیقتر نیازها، انگیزهها و چالشهای آنها است. هنگام مصاحبه با کاربران، سؤالات باز بپرسید تا آنها بتوانند تجربیات و دیدگاههای خود را به طور کامل به اشتراک بگذارند.
تدوین پرسونا
پس از جمعآوری اطلاعات لازم، نوبت به تدوین پرسونا میرسد. در این مرحله، اطلاعات به دست آمده را سازماندهی کرده و بر اساس آن، مشخصات یک مشتری ایدهآل را تدوین میکنید. یک پرسونای کامل باید شامل موارد زیر باشد:
- تعیین مشخصات دموگرافیک: سن، جنسیت، موقعیت اجتماعی، تحصیلات، درآمد و محل سکونت.
- شرح اهداف و نیازها: چه چیزی باعث میشود مشتری به دنبال محصول یا خدمت شما باشد؟ چه مشکلاتی را میخواهد حل کند؟
- رفتارها و عادات: مشتری چگونه از اینترنت و شبکههای اجتماعی استفاده میکند؟ به چه منابعی برای کسب اطلاعات اعتماد میکند؟
- مهارتها و دانش: سطح دانش و مهارتهای فنی مشتری در چه حد است؟
- تحدیدها و موانع: چه موانعی بر سر راه مشتری برای رسیدن به اهدافش وجود دارد؟
برای اینکه پرسونا برای شما ملموستر شود، میتوانید به او نام، عکس و حتی یک داستان کوتاه اختصاص دهید. این کار به شما کمک میکند تا در هنگام تصمیمگیریهای کلیدی کسبوکار خود، همواره مخاطب خود را به یاد داشته باشید.
نگهداری و بهروزرسانی پرسونا مشتری
پرسونا مخاطب یک سند زنده است و نباید آن را ایستا در نظر گرفت. با گذشت زمان، بازار هدف شما، نیازها و خواستههای مخاطب و حتی رفتارهای آنها ممکن است تغییر کند. به همین دلیل، نگهداری و بهروزرسانی دورهای پرسونا اهمیت ویژهای دارد. برای اینکه پرسونای شما همواره معتبر و کارآمد باقی بماند، میتوانید به صورت دورهای اقدامات زیر را انجام دهید:
- انجام تحقیقات تکمیلی: با گذشت زمان و با در دسترس داشتن دادههای بیشتر، میتوانید تحقیقات تکمیلی انجام دهید تا اطلاعات موجود در پرسونا را بهروزرسانی کنید.
- مصاحبه مجدد با کاربران: هر چند وقت یکبار، با تعدادی از مشتریان خود مصاحبه کنید تا از آخرین نیازها، خواستهها و چالشهای آنها مطلع شوید.
- رصد روندهای بازار: همواره نسبت به روندهای جدید بازار و تغییرات صنعت خود آگاه باشید و مطمئن شوید که پرسونای شما این تغییرات را منعکس میکند.
با بهروزرسانی مستمر پرسونا، اطمینان حاصل میکنید که همچنان درک درستی از مخاطب خود دارید و میتوانید محصول یا خدماتی را ارائه دهید که به طور مستقیم نیازهای او را برطرف سازد.
پرسشهای متداول (FAQ)
۱. چند پرسونا باید داشته باشیم؟
تعداد پرسوناهایی که نیاز دارید، به پیچیدگی کسبوکار و مخاطب هدف شما بستگی دارد. در حالت کلی، داشتن ۲ تا ۵ پرسونا برای اکثر کسبوکارها کافی است.
۲. آیا ساخت پرسونا زمانبر است؟
ساخت پرسونا فرآیندی است که نیازمند صرف زمان و تلاش است. با این حال، زمانی که صرف ساخت پرسونا میکنید، در نهایت منجر به صرفهجویی در وقت و منابع شما در آینده میشود.
۳. چه ابزارهایی برای ساخت پرسونا در دسترس هستند؟
ابزارهای آنلاین مختلفی برای ساخت پرسونا وجود دارند. با این حال، میتوانید از یک قالب ساده و ابتدایی در نرمافزارهای Word یا Excel نیز برای این کار استفاده کنید.
۴. چگونه میتوان از پرسونا در سازمان استفاده کرد؟
پرسونا باید در دسترس تمام اعضای تیمهای بازاریابی، فروش، طراحی محصول و توسعهی کسبوکار قرار گیرد. با این کار، اطمینان حاصل میکنید که همه اعضای سازمان درک مشترکی از مخاطب هدف دارند.
۵. آیا پرسونا جایگزین تحقیقات بازار میشود؟
خیر، پرسونا یک ابزار برای سازماندهی و تحلیل دادههای به دست آمده از تحقیقات بازار است. پرسونا به تنهایی نمیتواند جایگزین تحقیقات بازار شود.